Współczesna fitoterapia - co to takiego?

Leczenie ziołami i substancjami roślinnymi znane było ludziom na długo przed tym, zanim zaczęła się era nowoczesnej farmakologii. Można powiedzieć, że historia zielarstwa jest tak długa, jak historia ludzkości.

Obecnie większość z nas stosuje różnego rodzaju produkty z wyciągami ziołowymi, takie jak maści czy kremy. Pijemy także ziołowe herbatki, napary i nalewki. Co możemy jednak nazwać współczesną fitoterapią i kiedy powinniśmy z niej skorzystać?

Dzisiejsza fitoterapia to dział medycyny, który daje nam wiedzę o fitochemii roślin. Innymi słowy informuje o wpływie, jaki aktywne substancje chemiczne wywierają na nasz organizm. To one wpływają na leczenie stanów zapalnych, usuwanie złogów i toksyn, a nawet pasożytów. Rośliną, która genialnie radzi sobie z oczyszczeniem organizmu jest łopian większy (łac. Arctium lappa L).

Istnieje wiele badań naukowych i klinicznych potwierdzających skuteczność działania gotowych leków roślinnych czy produktów leczniczych na bazie ziół. Podobnie jak przy lekach syntetycznych, kluczowe jest odpowiednie dawkowanie i czas przyjmowania specyfiku.

Czy jest różnica w stosowaniu suplementu diety, produktu leczniczego i leku roślinnego?

Warto wiedzieć, że lek roślinny to standaryzowany produkt, trwały i wytworzony zgodnie z zasadami dobrej praktyki produkcyjnej (GMP). Jest on bezpieczny w stosowaniu przy wskazanym dawkowaniu. Suplement diety to zazwyczaj środek spożywczy, którego celem jest uzupełnianie normalnej diety. To skoncentrowane źródło witamin lub składników mineralnych. Natomiast produkt leczniczy to substancja lub mieszanina substancji, posiadająca potwierdzone właściwości zapobiegania lub prozdrowotnego działania (np. poprzez wpływ na układ immunologiczny czy metabolizm).

Czy bezpieczne jest stosowanie ziół pod postacią leków roślinnych, produktów leczniczych i suplementów diety?

Niestety nie, zioła mogą wchodzić w interakcje z przyjmowanymi lekami syntetycznymi, dlatego tak ważne jest, aby przed rozpoczęciem terapii skonsultować się z wykwalifikowanym fitoterapeutą. Należy zaznaczyć także, że zioła mogą wchodzić w interakcje także między sobą. Przykładem mogą być szyszki chmielu (Strobilus lupuli) i kozłek lekarski (Rhizoma valerianae), które działają mocno uspokajająco, lekko nasennie i rozkurczowo. Nie wolno ich łączyć, gdyż działają mocno synergicznie na układ nerwowy.

Z kolei popularny wyciąg z dziurawca (Intractum Hyperici) wchodzi w liczne interakcje ze wszystkimi lekami o serotoninowym mechanizmie działania, w tym także tryptofanem. Może dojść do zespołu serotoninowego, który charakteryzuje się podbudzeniem, ślinotokiem, niestabilnym ciśnieniem, biegunką, niestrawnością, wzrostem częstości akcji serca. Trzeba podkreślić, że leczenie dziurawcem można rozpocząć po dwóch tygodniach, a przy niektórych lekach nawet pięciu tygodniach od odstawienia antydepresantów.

Czy zioła i preparaty ziołowe powinni stosować także ludzie zdrowi?

Zapobieganie jest o wiele prostsze i tańsze niż leczenie chorób. Dlatego tak ważne jest, aby organizm wspierać nie tylko w momencie, gdy choroba się ujawni.
Ostatnio swój renesans przechodzą rośliny o działaniu adaptogennym takie jak np. : Ashwagandha (żeń-szeń indyjski), Lakownica żółtawa, Szczodrak krokoszowaty czy Różeniec górski. Na bazie tych roślin są przygotowywane preparaty roślinne dla zdrowych ludzi, które czynią organizm bardziej wydajnym i odpornym na wysiłek psychiczny i fizyczny. 

autor: Marzena Jasińska

źródło: Kopczyński, Kocham Zioła, 2020/1 s.32

MOŻE CIĘ TAKŻE ZAINTERESOWAĆ